Nękanie stanowi istotny problem, który dotyka rosnącej liczby osób, a jego konsekwencje potrafią być niezwykle bolesne. W artykule przedstawiona jest definicja tego zjawiska, jego aspekty prawne oraz opisane jest przestępstwo według art. 190a Kodeksu Karnego. Dodatkowo, znajdziemy tam informacje na temat kar za nękanie, sposobu ścigania sprawców oraz różnice między działaniem z urzędu a na wniosek osoby pokrzywdzonej.
Czym jest nękanie i jego prawne aspekty
Nękanie to przestępstwo zgodnie z art. 190a Kodeksu Karnego, polegające na naruszaniu prywatności i bezpieczeństwa jednostki poprzez złośliwe i uporczywe działania. Osoba dopuszczająca się takiego czynu może wyrządzać krzywdę zarówno fizycznie, jak i psychicznie, w tym przez zastraszanie, poniżanie czy śledzenie. Szczególnie niepokojące jest stalkowanie w Internecie, które stanowi formę nękania psychicznego. Ofiary często czują się bezradne i zrozpaczone, co pogłębia ich cierpienie.
Za tego typu przestępstwo grozi kara od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności, a w sytuacjach prowadzących do próby samobójczej, może to być od 2 do 15 lat więzienia. Postępowanie wszczyna się na wniosek poszkodowanego. Różnorodne formy nękania, takie jak przemoc fizyczna czy psychiczne zastraszanie, mogą prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, w tym oskarżeń o napaść lub znęcanie się.
Przestępstwo nękania według art. 190a Kodeksu Karnego
Według artykułu 190a Kodeksu Karnego, nękanie to uporczywe dręczenie innej osoby. Może przybierać różnorodne formy, takie jak:
- śledzenie fizyczne,
- cyberstalking,
- nękanie emocjonalne i ekonomiczne.
Istotne jest, by te działania powodowały u ofiary uzasadnione poczucie zagrożenia.
Nękaniu często towarzyszy groźba karalna, czyli zapowiedź popełnienia przestępstwa na czyjąś szkodę. Takie zachowania nie tylko naruszają prywatność, ale mogą mieć poważne konsekwencje prawne, w tym karę pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat.
Jeśli nękanie doprowadzi do próby samobójczej, kara może wzrosnąć do 2-15 lat więzienia. Przestępstwo to jest ścigane na wniosek ofiary, co oznacza, że to ona musi zgłosić sprawę, by mogła zostać podjęta odpowiednia procedura prawna.
Kary za nękanie i proces ścigania
Kary za nękanie w Polsce różnią się w zależności od jego charakteru i konsekwencji. W przypadku podstawowej formy, obejmującej uporczywe dręczenie lub niewłaściwe wykorzystanie wizerunku, grozi kara pozbawienia wolności od pół roku do ośmiu lat. Jeśli jednak działania te prowadzą do próby samobójczej, wymiar kary wzrasta do od dwóch do piętnastu lat. Stalking, jako specyficzna odmiana nękania, jest zazwyczaj ścigany na wniosek poszkodowanego, ale w cięższych przypadkach organy ścigania mogą podjąć działania z własnej inicjatywy.
Procedura ścigania nękania zazwyczaj rozpoczyna się na wniosek osoby pokrzywdzonej, która musi zgromadzić dowody takie jak:
- wiadomości,
- połączenia telefoniczne,
- nagrania.
Dowody te ilustrują długotrwałość i uciążliwość zachowań sprawcy. W sytuacjach, gdy mamy do czynienia z bardziej zaawansowaną formą nękania, prokuratura ma prawo podjąć działania niezależnie od zgłoszenia ofiary. Ponadto, osoby dotknięte nękaniem mogą domagać się rekompensaty oraz zadośćuczynienia za doznane krzywdy, co dodatkowo podkreśla wagę problemu.
Ściganie z urzędu i na wniosek pokrzywdzonego
W Polsce sposób ścigania przestępstw związanych z nękaniem uzależniony jest od jego rodzaju. Najprostsze przypadki stalkingu wymagają, by osoba pokrzywdzona złożyła formalne zgłoszenie, co umożliwia policji podjęcie działań. Konieczne jest również zgromadzenie dowodów, takich jak wiadomości czy nagrania, które potwierdzają długotrwałe i uporczywe nękanie.
Natomiast w przypadku bardziej złożonej formy, określanej jako postać kwalifikowana, ściganie odbywa się z urzędu. W takiej sytuacji nie jest potrzebne zgłoszenie ze strony ofiary, co podkreśla wagę problemu i ma na celu ochronę osoby pokrzywdzonej oraz powstrzymanie sprawcy.
Dodatkowo, osoby dotknięte nękaniem mogą ubiegać się o zadośćuczynienie i odszkodowanie za doznane krzywdy. Te dodatkowe środki prawne mogą pomóc złagodzić konsekwencje nękania.

Redakcja PrawnicyRazem.pl to zespół ekspertów, którzy z pasją śledzą zmiany w świecie prawa i dzielą się rzetelną wiedzą. Tworzymy merytoryczne treści, które pomagają prawnikom rozwijać się zawodowo i poszerzać horyzonty. Dołącz do naszej społeczności i bądź na bieżąco z najważniejszymi prawniczymi tematami!