Warszawa, dn. 11 maja 2016 r.

Stanowisko nr 14/2016

Porozumienia samorządów zawodowych i stowarzyszeń prawniczych

dot. wsparcia dla działań w zakresie edukacji prawnej

Porozumienie samorządów zawodowych i stowarzyszeń prawniczych wskazuje na konieczność udzielenia silniejszego i konkretnego wsparcia dla działań w zakresie edukacji prawnej zmierzającej do zwiększenia świadomości prawnej społeczeństwa.

Zgodnie z art. 14 ustawy o dostępie do nieodpłatnej pomocy prawnej i edukacji prawnej (Dz.U. 2015 poz. 1255) organy administracji publicznej powinny realizować pozostające w ich właściwości zadania z zakresu edukacji prawnej, podejmując działania edukacyjne zmierzające do zwiększenia świadomości prawnej społeczeństwa, dotyczące w szczególności upowszechniania wiedzy o:

1) możliwościach dostępu do nieodpłatnej pomocy prawnej;

2) prawach i obowiązkach obywatelskich;

3) działalności krajowych i międzynarodowych organów ochrony prawnej;

4) mediacji oraz sposobach pozasądowego rozwiązywania sporów;

5) możliwościach udziału obywateli w konsultacjach publicznych oraz w procesie stanowienia prawa.

Choć ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 2016 r. dotychczas nie zostały podjęte żadne konkretne działania mające za zadanie wdrożyć w życie powyższą dyspozycję ustawową.

Mając na względzie konieczność poprawy świadomości prawnej społeczeństwa deklarujemy wolę aktywnego zaangażowania, na zasadzie pomocniczości, w działania wspierające upowszechnianie wiedzy o dostępie do nieodpłatnej pomocy prawnej świadczonej na podstawie nowej regulacji ustawowej oraz dostępności do pomocy prawnej świadczonej odpłatnie jak też na zasadach pro bono, zarówno przez wykonujących zawód adwokata czy radcy prawnego, jak też przez doświadczone organizacje pozarządowe, czy studenckie poradnie prawne (inaczej: kliniki prawa) i postulujemy rozpoczęcie aktywnych działań służących powyższym celom.

Porozumienie samorządów zawodowych i stowarzyszeń prawniczych widzi szczególną rolę samorządów zawodowych, organizacji pozarządowych i uczelni wyższych kształcących na kierunku prawo w budowaniu świadomości prawnej obywateli oraz wzmacnianiu wiedzy o prawach i obowiązkach obywatelskich wychodząc z założenia, że wraz ze wzrostem takiej świadomości będzie rosło poszanowanie dla instytucji Państwa Prawa. Posiadane przez wszystkie środowiska prawnicze doświadczenie w realizacji projektów edukacyjnych, a także szczególna aktywność uczelni wyższych kształcących w zakresie praktycznej edukacji prawniczej (np. w ramach klinik prawa, czy programu street law) pozwalają bezspornie zaświadczyć o formalnej i merytorycznej kompetencji do prowadzenia wspólnie opracowanych programów popularyzacji wiedzy o prawach i obowiązkach obywatelskich.

Porozumienie samorządów zawodowych i stowarzyszeń prawniczych wspiera wyrażoną w ustawie potrzebę popularyzacji wiedzy na temat mediacji i alternatywnych sposobów rozwiązywania sporów widząc w tych rozwiązaniach jedną z możliwych form zmniejszenia wpływu spraw do sądów powszechnych oraz przyspieszenia uzyskania akceptowanego przez strony sporu rozwiązania.

Postulujemy podjęcie wymiernych kroków zmierzających do udzielania wsparcia dla działań jakie sygnatariusze Porozumienia już podejmują i są gotowi podjąć w zakresie edukacji prawnej społeczeństwa, a jedną z dostępnych metod realizacji tego celu powinno być wydzielenie odrębnej puli środków z przeznaczeniem na edukację prawną w zakresie Funduszu Inicjatyw Obywatelskich.

       Przewodniczący Porozumienia                                           Sekretarz Porozumienia

   SSO dr hab. Krystian Markiewicz                                          Dr Paweł Skuczyński